Proste japońskie słowo dojo (czyt. dodżio) kryje za sobą wiele znaczeń. Najbardziej zewnętrznym
jest jego użycie w związku z salą ćwiczeń. W Japonii dojo jest wydzieloną częścią Świątyni (SHINDEN), w której odbywa się codzienna praktyka medytacji czy modlitwy. Jest to miejsce oświecenia czy duchowej samorealizacji, dlatego też bywa nazywane Salą Dharmy czy ,Mieszkaniem Najwyższej Prawdy Boga". Również miejsce regularnych spotkań w jakiejś sali czy plenerze, bywa nazywane dojo, szczególnie już gdy służy praktyce danej grupy. W tym to miejscu zwanym dojo ćwiczący spotykają się - zwykle regularnie - najlepiej codziennie, pod czujnym okiem swojego duchowego przewodnika. Za słowem dojo kryje się etyka i ceremoniał, sposób zachowania, stania, siedzenia, kłaniania, strój w którym ćwiczymy, hierarchia stopni i rangi, a również sprzęt którym ćwiczymy, sposób jego traktowania i wiele innych spraw jak choćby osobista kultura, grzeczność...
W swym istotnym znaczeniu dojo jest zasadniczo tworzone przez grupę ludzi wspólnie ćwiczących.
Właśnie oni tworzą dojo, jego obraz i atmosferę, spotykając się ze sobą gdziekolwiek i wspólnie ćwicząc.
Bez nich nie ma dojo. Atmosfera w dojo, w takiej grupie należy do rzeczy najważniejszych.
Jest to przecież grono ludzi, pośród których każdy realizuje od pierwszego do ostatniego dnia wszechogarniającą miłość wszystko kochającej Natury. To jaką będzie nasza praktyka, nasze ćwiczenia i nasze postępy zależy wyłącznie od nas samych, od naszej postawy w dojo, jak również na zewnątrz niego. Znaczy to zarówno poza salą i miejscem ćwiczeń, jak również poza grupą ludzi z którymi ćwiczymy, z którymi w jakiś sposób jesteśmy związani - wśród ludzi z zewnątrz.
Dyscyplina Dojo, wymagana przez wszystkich mistrzów w każdym stylu, charakterystyczna dla
każdego stylu etykieta i podkreślenie znaczenia drogi karate, ukazują różnice między karate, a innymi sportami walki w ogólnie przyjętym znaczeniu tego słowa. Większość wschodnich sztuk wojennych posiada własne podstawy etyczno – filozoficzne i stosuje medytacje Zen na początku i pod koniec każdego treningu, w celu oczyszczenia umysłu i uzyskania wewnętrznego spokoju. Karate nauczane jest w salach zwanych Dojo. Instruktor posiadający 5 DAN i więcej tytułowany jest Shihan, powyżej 1 do 4 DAN – Sensei, poniżej 1 DAN – Sempai. Shihan znaczy dosłownie - mistrz, Sensei – nauczyciel, Sempai – senior, starszy rangą. Etykieta Dojo jest zbiorem zasad regulujących zachowanie się karateka w sali ćwiczeń i nie tylko. Oprócz aspektów czysto etycznych zawiera w sobie elementy kurtuazyjne, przewijające się w ukłonach i pozdrowieniach, a także specyficzny ceremoniał, wprowadzający ćwiczących w swoistą atmosferę towarzyszącą treningom karate. Wchodząc do Dojo należy wszystkich pozdrowić głośnym "us", następnie w ten sam sposób pozdrowić najwyższy stopień na sali. Na sygnał "zazen" wszyscy ustawiają się w rzędach według stopni za nauczycielem. Na komendę "seiza", zaczynając od nauczyciela, wszyscy siadają na kolanach, pośladki na piętach, a zaciśnięte pięści na pachwinach. Najstarszy stopień po nauczycielu podaje komendę "mokuso" – wszyscy zamykają oczy, następuje medytacja Zen.
Na komendę "mokuso – jame" – wszyscy otwierają oczy, następnie jest komenda "shinden ni rei",
co oznacza ukłon w stronę miejsca ćwiczeń, po tym nauczyciel odwraca się twarzą do uczniów i na komendę "shihan ni rei” lub "sensei ni rei" wszyscy wykonują ukłon z głośnym "us". W czasie zajęć nie wolno opuszczać sali bez zezwolenia nauczyciela. Przed i po ćwiczeniach w parach oraz na poprawki ze strony nauczyciela należy odpowiadać głośnym "us".
Podane niżej zasady i reguły mają na celu pomóc w prawidłowym prowadzeniu zajęć w dojo.
Wiele z opisanych procedur jest częścią ogólnej kultury zachowania się i dobrych manier, większość jednak jest ukształtowana według tradycji Japonii, która jest kolebką nowoczesnego Karate.
Część procedur postępowania może się różnić w szczegółach w zależności od instruktora lub dojo.
Na pewno różnice będą jeśli zajęcia będą odbywały się w prawdziwym Dojo (własna sala tylko do ćwiczeń karate, z emblematami szkoły czy stylu oraz wizerunkami mistrzów) i w zwykłej sali gimnastycznej wynajmowanej w jakieś placówce oświatowo-kulturalnej (ukłon w stronę wizerunku twórcy stylu lub szkoły jest nierealny). Własne, prawdziwe dojo jest miejscem uświęconym i powinno być tak traktowane, z czcią jako obiekt dumy wszystkich karateków w nim ćwiczących.
Nikt w dojo nie stoi ponad tymi zasadami zachowania się. Tak samo dotyczą one posiadaczy
czarnych pasów, jak i początkujących ćwiczących, gdyż im wszystkim powinny przyświecać te same ideały i wszyscy oni powinni jednakowo dążyć do osiągania własnej doskonałości.
|
